Zgorzelczanie w latach 70. pracowali tutaj i robili kondensatory. Jest plan na ruiny przy Nysie Łużyckiej

Przed II wojną światową przy Uferstraße 5 w Goerlitz mieściła się m.in. fabryka walizek, kotłownia parowa czy szlifiernia diamentów. Dopiero w roku 1952 w obiekcie nad Nysą Łużycką powstał nowy zakład VEB Kondensatorenwerk. W fabryce produkowano papierowe kondensatory do odbiorników radiowych i telewizyjnych. W pierwszym roku zatrudniono w tym miejscu 162 pracowników.

Po czterech latach w zakładzie zaczęto zajmować się również kondensatorami Gewaplast oraz odpornymi na wilgoć kondensatorami Duoplast. W większości zaspokajały one potrzeby krajowego rynku elektrycznego, wysyłane były one również na eksport.

Technologia cały czas się rozwijała, a urządzenia zmieniały. W 1963 roku do VEB Kondensatorenwerk podłączono kolejne trzy zakłady. Warunki socjalne pracowników były coraz lepsze, a przy zakładzie utworzono nawet przedszkole. Rozszerzenie produkcji objęło również pociągi transgraniczne, a dwie filie otwarte zostały po polskiej stronie Nysy Łużyckiej. W 1976 roku w fabryce zatrudniano 1000 osób.

Położenie kamienia węgielnego pod budowę nowego zakładu było początkiem końca. Budynek nad rzeką nie spełniał już norm i konieczna była przebudowa fabryki, aby nadążyć za rozwijającym się rynkiem elektrycznym. Nowy kompleks powstał w 1988 roku, ale było już za późno. W 1990 roku rynek elektroniczny przeszedł metamorfozę, a tańsze produkty z Azji wyparły niemieckie komponenty. W 1992 roku po prywatyzacji zakład ogłosił upadłość, a firma na zawsze została zamknięta.

Budynek od lat stoi zamknięty i niszczeje. Są jednak plany, aby wykorzystać jego potencjał do działań Instytutu CASUS. Co to takiego? Od 2019 roku na starym mieście w Goerlitz działa Center for Advanced Systems Understanding CASUS, czyli niemiecko- polski instytut badawczy, którego partnerem jest Uniwersytet Wrocławski, uczelnie z Drezna oraz Lipska.

Grono naukowców prowadzi tutaj badania i stara się odpowiedzieć m.in. na pytania jak zrozumieć i kontrolować procesy atomowe, czego możemy dowiedzieć się o mikroskopijnych cząsteczkach komórek i białek, aby móc zwalczyć raka, jaki wpływ będą miały zmiany klimatu za pięćdziesiąt lat. W ostatnich latach badacze skupili się na odszyfrowaniu mechanizmu składania białek w celu zwalczania wirusa SARS-CoV-2.

Obiekt przy Uferstraße 5 ma stać się docelowo siedzibą instytutu. Trwają działania przygotowawcze do budowy budynku badawczego. Działania będą Finansowane przez Saksońskie Ministerstwo Nauki, Kultury i Turystyki.

Zobaczcie jak ogromny zakład kondensatorów wyglądał kiedyś, a jak wygląda dziś!