Wygląda, jak mysz skrzyżowana ze szczurem. Karczownik niszczy ogród, a w jego menu jest to, czym nie chciałbyś go poczęstować

Myszy czy nornice to gryzonie, które mogą narobić w ogrodzie sporo szkód, jednak jeszcze groźniejszym przeciwnikiem może być ich mniej znany kuzyn, karczownik ziemnowodny (Arvicola amphibius), nazywany też szczurem wodnym oraz polnikiem ziemnowodnym.

To zwierzę przypomina wyglądem mysz skrzyżowaną z chomikiem. Ma krępe, dochodzące do 13-25 cm długości ciało, szarobrązową sierść i długi ogon.

Karczownik, choć jest nazywany szczurem wodnym i przypomina to zwierzę, szczurem nie jest. Ten gryzoń należy do rodziny chomikowatych. Warto wiedzieć, że szczurem wodnym nazywa się również inne zwierzę, czyli piżmaka amerykańskiego (Ondatra zibethicus).

Karczownik upodobał sobie wilgotne środowisko, dlatego najczęściej zamieszkuje okolice zbiorników wodnych, gdzie prowadzi zarówno wodny jak i lądowy tryb życia. Jest też jednak często spotykany na łąkach i polach, a także ogrodach, gdzie przyciąga go obfitość łatwo dostępnego pożywienia.

Na polach i w ogrodach żyje głównie pod ziemią, gdzie buduje rozległe systemy nor, tuneli i korytarzy z rozlokowanymi w nich gniazdami i spiżarniami. Podczas ich drążenia, wypycha ziemię na powierzchnię, tworząc podobne do krecich, ale mniejsze kopce. W przeciwieństwie jednak do kreta karczownik odbudowuje swoje zniszczone korytarze, jeśli więc odkopiemy kawałek podziemnego tunelu obok kopca i po kilku dniach znajdziemy go zasypanego, to możemy być pewni, że mamy do czynienia z karczownikiem, a nie kretem.

Polecamy: Czarny bez odstraszy krety. Sprawdź, co przygotować i jak stosować

Jednak o ile krety są mięsożercami i żywią się głównie owadami, larwami czy dżdżownicami, w jadłospisie karczownika znajduje się przede wszystkim pokarm roślinny, taki jak korzenie, cebulki czy kłącza, choć małymi kręgowcami też nie pogardzi.
Z upodobaniem zajada korzenie warzyw (m.in. selera, marchwi), ogryza korzenie drzew owocowych i krzewów (w tym iglastych), a także zjada cebulki roślin ozdobnych, a czasem nawet owoce (np. jeżyny). Kiedy więc znajdujemy w ogrodzie kopce, a nasze rośliny marnieją z powodu nadgryzionych cebulek czy uszkodzonych korzeni, nie wińmy kreta, gdyż za zniszczenia odpowiada właśnie karczownik.

W ogrodach gryzoń stanowi poważne zagrożenie dla upraw i jest trudnym do zwalczenia szkodnikiem, tym bardziej, że nie zapada w sen zimowy i żeruje przez cały rok. Niestety, walka z nim jest wyjątkowo ciężka i nie zawsze kończy się powodzeniem, dlatego warto próbować kilku metod jednocześnie. Karczownik, podobnie jak kret, objęty jest w Polsce częściową ochroną gatunkową, dlatego nie wolno go zabijać. Zakaz ten dotyczy wprawdzie tylko stanowisk naturalnych i nie obejmuje ogrodów, jednak podejmując walkę z karczownikiem, musimy pamiętać, że stosując metody chemiczne (np. trutki), możemy pośrednio zagrozić naturalnym wrogom karczownika (to m.in. łasice, ptaki drapieżne), którzy polując na zatrute zwierzę, sami padają ofiarą trucizny.

Jeśli posiadamy niewielki ogród, warto pomyśleć o zastosowaniu żywych pułapek z przynętą (np. kawałkiem marchewki), podobnych, jak w przypadku kretów (np. w formie rurek). Jeśli uda nam się złapać zwierzę, należy wywieźć go daleko od działki i wypuścić na łące w pobliżu wody lub lasu.
Jeśli w naszym ogrodzie karczowniki już buszują, a my planujemy sadzenie nowych drzewek (np. owocowych), umieśćmy ich sadzonki w osłonkach z ocynkowanych, metalowych siatek przeciw gryzoniom. Jeśli działka jest niewielka i graniczy z polami uprawnymi lub nieużytkami, możemy też zabezpieczyć ją przed gryzoniami (także kretami), wkopując taką siatkę wokół ogrodzenia na głębokość ok. 0,5 m.

Na rynku dostępny jest też cały szereg odstraszaczy na gryzonie, które za pomocą ultradźwięków lub wibracji, zniechęcają zwierzęta do żerowania w pobliżu.
Jeśli jednak wszystkie te metody zawiodą, a karczowniki opanują nasz ogród, może być konieczne sięgnięcie po bardziej radykalne środki w postaci odpowiednich preparatów. Środki chemiczne, polecane obecnie do walki z karczownikami, to przede wszystkim preparaty do użytku profesjonalnego, dlatego bez odpowiedniej wiedzy nie powinniśmy ich stosować. Są też jednak produkty, które mogą nam pomóc w walce z karczownikiem, bez ryzyka zatrucia siebie, środowiska i innych zwierząt, gdyż ich działanie opiera się głównie na odstraszającym zapachu lub produktach (np. olejach), powodujących u zwierząt niestrawność i zniechęcających je do żerowania w okolicy (np. Nawóz organiczny Talpax Na Pędraki, Nicienie, Krety, Turkucia i inne szkodniki, Płyn OneShot na krety, karczowniki i nornice).